มารู้จักโรคกรดไหลย้อนกัน

ลักษณะอาการ

อาการที่มักเกิดขึ้น ได้แก่ อาการแสบยอดอก แน่นหรือเจ็บบริเวณหน้าอกหรือลิ้นปี่ เรอเปรี้ยว จุกแน่น หรือมีรู้สึกก้อนอาหารค้างในคอ ในบางรายที่อาการรุนแรงจะมีอาการกลืนเจ็บ อาการอื่น ๆ ที่เกิดได้จากกรดไหลย้อนมานอกหลอดอาหาร ได้แก่ อาการไอ เสียงแหบจากกล่องเสียงอักเสบ หรือหอบหืดกำเริบบ่อยครั้ง

สาเหตุ

ปัจจัยที่ก่อให้เกิดโรค

• อาหารบางชนิด ทำให้เกิดอาการได้มากขึ้น เช่น กาแฟ ชอคโกแลต อาหารที่มีรสเปรี้ยวจัด น้ำอัดลม อาหารที่มีส่วนประกอบของมะเขือเทศ อาหารประเภทผักที่มีกลิ่นฉุน เช่น หัวหอม กระเทียม มิ้นท์
• การรับประทานอาหารมาก ๆ ในหนึ่งมื้อ
• การนอนหลังรับประทานอาหารทันที
• การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
• เกิดแรงดันในช่องท้อง เช่น การสวมเสื้อผ้ารัดแน่น การตั้งครรภ์

วิธีการรักษา

ยาลดการหลั่งกรดในกระเพาะอาหาร

• Omeprazole (20 mg) รับประทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1 - 2 ครั้ง หลังอาหารเช้า - เย็น
• Lansoprazole (30 mg) รับประทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1 ครั้ง หลังอาหารเช้า

ยาเพิ่มการบีบตัวของทางเดินอาหาร ลดอาการคลื่นไส้

• Domperidone (10 mg) รับประทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1 - 3 ครั้ง ก่อนอาหารเช้า - กลางวัน - เย็น เวลามีอาการ

ยาลดอาการปวดเกร็งช่องท้อง

• Hyoscine (10 mg) รับประทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1 - 3 ครั้ง ก่อนอาหารเช้า - กลางวัน - เย็น เวลามีอาการ

ยาขับลม ลดอาการอืดแน่นท้อง

• Air-X (Simethicone 80 mg) รับประทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1 - 3 ครั้ง หลังอาหารเช้า - กลางวัน - เย็น เวลามีอาการ
• ยาน้ำตรากระต่ายบิน รับประทานครั้งละ 1 ช้อนโต๊ะ วันละ 1 - 3 ครั้ง หลังอาหารเช้า - กลางวัน - เย็น เวลามีอาการ

ยาบรรเทาอาการแผลในกระเพาะอาหาร และขับลม

• Kremil รับประทานครั้งละ 2 - 4 เม็ด ทุก 4 ชั่วโมง ขณะท้องว่างหรือหลังอาหาร 1 ชั่วโมง

ยาขับลม ลดอาการอืดแน่นท้อง

• Antacil Gel รับประทานครั้งละ 1 ช้อนโต๊ะ วันละ 1 - 3 ครั้ง หลังอาหารเช้า - กลางวัน - เย็น เวลามีอาการ
• Gaviscon Advance Liquid รับประทานครั้งละ 1 - 2 ช้อนโต๊ะ วันละ 1 - 4 ครั้ง หลังอาหารเช้า - กลางวัน - เย็น - ก่อนนอน เวลามีอาการ
• Gaviscon Liquid Sachet Mint รับประทานครั้งละ 1 - 2 ซอง (10 - 20 ml) ไม่เกินวันละ 4 ครั้ง หลังอาหารและก่อนนอน

การปฏิบัติตัว

วิธีการปฏิบัติตัวเมื่อเป็นกรดไหลย้อน

• หากมีน้ำหนักเกิน ควรลดน้ำหนัก
• ไม่ควรนอนทันทีหลังรับประทานอาหารอย่างน้อย 2 ชั่วโมง
• ปรับหรือหนุนหัวให้สูงอย่างน้อย 6 นิ้วฟุต
• นอนในท่าตะแคงซ้าย
• ไม่ใส่เสื้อผ้ารัดรูปหรือรัดเข็มขัดแน่นจนเกินไป
• หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารปริมาณมากในแต่ละมื้อ ควรรับประทานอาหารปริมาณน้อยแต่บ่อยครั้ง
• หลีกเลี่ยงอาหารที่กระตุ้นให้มีอาการ ได้แก่
  • รสเผ็ด
  • เครื่องดื่มคาเฟอีนเช่น ชา กาแฟ
  • อาหารที่เป็นกรด เช่น น้ำผลไม้ น้ำอัดลม อาหารรสเปรี้ยวจัด
  • อาหารไขมันสูง เช่น ของทอด ช็อคโกแลต
  • อาหารที่ทำให้เกิด Gas เช่น กระเทียม หัวหอม
  • Mint เช่น สะระแหน่ หมากฝรั่งเปปเปอร์มินท์
• หลีกเลี่ยงยาบางชนิดที่ทำให้เกิดการระคายเคืองกระเพาะอาหาร เช่น ยาลดการอักเสบกลุ่ม NSAIDs (เช่น ไดโคลฟีแนค ไอบูโพรเฟน)
• งดบุหรี่
• งดการดื่มแอลกอฮอล์

อาการที่ถือว่าผิดปกติ และควรได้รับการตรวจรักษาเพิ่มเติม

• มีอาการกลืนเจ็บ กลืนลำบาก กลืนติดหรือสำลัก
• น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
• อาเจียนบ่อย อาเจียนเป็นเลือด
• มีภาวะ ซีด ถ่ายดำหรือถ่ายเข้ม
• มีอาการปวดท้องรุนแรง